Levenskunde op het Luzac: persoonlijke ontwikkeling is ook een vak
Om sterk en evenwichtig in het leven te leren staan, is meer nodig dan geschiedenis en Nederlands. Daarom geeft het Luzac College het vak levenskunde.
DATUM
27 mei 2024
TEKST
Jasmine Groenendijk
BEELD
Brian Mul
Levenskunde op het Luzac: persoonlijke ontwikkeling is ook een vak
Om sterk en evenwichtig in het leven te leren staan, is meer nodig dan geschiedenis en Nederlands. Daarom geeft het Luzac College het vak levenskunde.
Woensdagochtend, half twaalf. In een klaslokaal van het Luzac College aan de Oranjestraat loopt docent Sanna Gutjahr zenuwachtig heen en weer. “Euh, ik ben mijn tekst kwijt. Even herpakken hoor, jongens.” De twaalf leerlingen in haar klas kijken haar argwanend aan. “Is dit serieus, mevrouw?”, vraagt een van hen. “Nou, het is onderdeel van mijn act,” antwoordt Gutjahr, die uit haar rol van presentator stapt. “Maar dit gebeurt ook in real life, je tekst vergeten tijdens een presentatie. Dat is menselijk. Dan is het juist heel krachtig om dat eerlijk te zeggen.” Deze havo-vwo 4-klas krijgt vandaag zijn tweede les levenskunde van dit schooljaar. Over zeven weken geven de leerlingen een mini-TED Talk over hun favoriete onderwerp. Als iets later de bel gaat en het lokaal leegstroomt, vertelt Gutjahr: “De basisboodschap is dat niets fout is en dat iedereen zijn gaven en talenten heeft.”
‘Iedereen heeft talenten’
Vertrouwde sfeer
Op de begane grond schuift rector Pauline Heistein-ten Zeldam ons een kop thee voor in haar kantoor met grote glazen wand. Alle leerlingen zien haar en zij ziet alle leerlingen. “Hier kent iedereen elkaar,” zegt ze. Het Luzac College is een particuliere opleider met persoonlijke aandacht als belangrijkste kapitaal. “Onze zorg gaat verder dan het overdragen van kennis. Er is meer dan aardrijkskunde, Nederlands en wiskunde. Persoonlijke vaardigheden, zoals communiceren, zijn minstens zo belangrijk in het leven. Wij willen jongeren leren hoe ze sterk en evenwichtig in het leven kunnen staan.” Sinds vorig jaar krijgen alle niet-examenklassen – van de brugklas tot 5-vwo – daarom de methode levenskunde. Het eerste blok staat in het teken van communicatieve vaardigheden. In blok twee worden leerlingen bewust van hun eigen talenten en die van anderen. Blok drie draait om persoonlijke balans: een gezonde geest in een gezond lichaam. Voor de bovenbouw is er een vierde blok: ‘Globewise’, over de wereld buiten Nederland.
‘Persoonlijke vaardigheden zijn minstens zo belangrijk als kennis’
“Levenskunde is een heel persoonlijk vak, daarom wordt het gegeven door leerlingbegeleiders,” vertelt Heistein. “Om 16-jarigen zo ver te krijgen dat ze samen op een yogamat gaan zitten, zul je eerst een vertrouwde sfeer moeten creëren. Dat is het allerbelangrijkste. Dan durven jongeren zich wat meer bloot te geven. Dat geldt net zo goed voor andere vaardigheden, zoals presenteren.” Die vertrouwde omgeving dient nóg een belangrijk doel, volgens Heistein. “Leerlingen die ergens in het verleden een deukje in hun zelfvertrouwen hebben opgelopen, durven zichzelf meer te laten zien en krijgen daardoor meer zelfvertrouwen.”
Levenskunde
Dat het vak levenskunde een boost geeft aan het zelfvertrouwen van jongeren, bleek vorig jaar tijdens het blok Globewise. Elk jaar staat een ontwikkelingsland centraal, vorig jaar was dat India. De bovenbouwleerlingen organiseerden een benefietavond om geld op te halen voor een school in India. Via Globewise, een stichting die educatie in minderbedeelde landen stimuleert, hadden ze persoonlijk contact met de Indiase leerlingen. Heistein begint te stralen: “De leerlingen vonden het in het begin allemaal erg spannend. In groepjes gingen ze langs ondernemers hier op het Noordeinde om items op te halen voor de veiling. Van de traiteurs kregen ze bijvoorbeeld pakketjes, een aantal restaurants gaf een dinerbon.
Bollywooddans
Op de avond zelf waren de leerlingen druk in de weer: ze stonden bij de garderobe, verwelkomden de gasten, bemanden een boekenkraampje en tafels met eten en drinken én ze gaven een optreden. Overdag hadden ze samen met een Indiase danslerares een Bollywooddans ingestudeerd. Vooraf zeiden ze allemaal: ‘Dat gaan we niet doen, veel te eng.’ Maar op de avond zelf deden ze het maar mooi voor een volle zaal. Zelfs die jongens van zestien. Er ontstond zo’n leuke sfeer. De ouders gingen flink overbieden: een broodje bal van Dungelmann ging voor 110 euro weg! In totaal haalden we 8.000 euro op. We waren megatrots op onze leerlingen. Deze avond blijft ze de rest van hun leven bij.”
Het zien groeien van het zelfvertrouwen van de leerlingen vindt docent Gutjahr het mooiste aan haar vak. “Ik had een leerling die zichzelf in de klas noch een-op-een durfde uit te spreken. Na een aantal weken kwam ze uit zichzelf naar mij toe en hadden we een gesprek. Bovendien stak ze voor het eerst in de les haar hand op om iets te vragen. Dat zijn enorme stappen. Daar doe ik het voor!”
tekst Jasmine Groenendijk beeld Brian Mul
Woensdagochtend, half twaalf. In een klaslokaal van het Luzac College aan de Oranjestraat loopt docent Sanna Gutjahr zenuwachtig heen en weer. “Euh, ik ben mijn tekst kwijt. Even herpakken hoor, jongens.” De twaalf leerlingen in haar klas kijken haar argwanend aan. “Is dit serieus, mevrouw?”, vraagt een van hen. “Nou, het is onderdeel van mijn act,” antwoordt Gutjahr, die uit haar rol van presentator stapt. “Maar dit gebeurt ook in real life, je tekst vergeten tijdens een presentatie. Dat is menselijk. Dan is het juist heel krachtig om dat eerlijk te zeggen.” Deze havo-vwo 4-klas krijgt vandaag zijn tweede les levenskunde van dit schooljaar. Over zeven weken geven de leerlingen een mini-TED Talk over hun favoriete onderwerp. Als iets later de bel gaat en het lokaal leegstroomt, vertelt Gutjahr: “De basisboodschap is dat niets fout is en dat iedereen zijn gaven en talenten heeft.”
‘Iedereen heeft talenten’
Vertrouwde sfeer
Op de begane grond schuift rector Pauline Heistein-ten Zeldam ons een kop thee voor in haar kantoor met grote glazen wand. Alle leerlingen zien haar en zij ziet alle leerlingen. “Hier kent iedereen elkaar,” zegt ze. Het Luzac College is een particuliere opleider met persoonlijke aandacht als belangrijkste kapitaal. “Onze zorg gaat verder dan het overdragen van kennis. Er is meer dan aardrijkskunde, Nederlands en wiskunde. Persoonlijke vaardigheden, zoals communiceren, zijn minstens zo belangrijk in het leven. Wij willen jongeren leren hoe ze sterk en evenwichtig in het leven kunnen staan.” Sinds vorig jaar krijgen alle niet-examenklassen – van de brugklas tot 5-vwo – daarom de methode levenskunde. Het eerste blok staat in het teken van communicatieve vaardigheden. In blok twee worden leerlingen bewust van hun eigen talenten en die van anderen. Blok drie draait om persoonlijke balans: een gezonde geest in een gezond lichaam. Voor de bovenbouw is er een vierde blok: ‘Globewise’, over de wereld buiten Nederland.
‘Persoonlijke vaardigheden zijn minstens zo belangrijk als kennis’
“Levenskunde is een heel persoonlijk vak, daarom wordt het gegeven door leerlingbegeleiders,” vertelt Heistein. “Om 16-jarigen zo ver te krijgen dat ze samen op een yogamat gaan zitten, zul je eerst een vertrouwde sfeer moeten creëren. Dat is het allerbelangrijkste. Dan durven jongeren zich wat meer bloot te geven. Dat geldt net zo goed voor andere vaardigheden, zoals presenteren.” Die vertrouwde omgeving dient nóg een belangrijk doel, volgens Heistein. “Leerlingen die ergens in het verleden een deukje in hun zelfvertrouwen hebben opgelopen, durven zichzelf meer te laten zien en krijgen daardoor meer zelfvertrouwen.”
Levenskunde
Dat het vak levenskunde een boost geeft aan het zelfvertrouwen van jongeren, bleek vorig jaar tijdens het blok Globewise. Elk jaar staat een ontwikkelingsland centraal, vorig jaar was dat India. De bovenbouwleerlingen organiseerden een benefietavond om geld op te halen voor een school in India. Via Globewise, een stichting die educatie in minderbedeelde landen stimuleert, hadden ze persoonlijk contact met de Indiase leerlingen. Heistein begint te stralen: “De leerlingen vonden het in het begin allemaal erg spannend. In groepjes gingen ze langs ondernemers hier op het Noordeinde om items op te halen voor de veiling. Van de traiteurs kregen ze bijvoorbeeld pakketjes, een aantal restaurants gaf een dinerbon.
Bollywooddans
Op de avond zelf waren de leerlingen druk in de weer: ze stonden bij de garderobe, verwelkomden de gasten, bemanden een boekenkraampje en tafels met eten en drinken én ze gaven een optreden. Overdag hadden ze samen met een Indiase danslerares een Bollywooddans ingestudeerd. Vooraf zeiden ze allemaal: ‘Dat gaan we niet doen, veel te eng.’ Maar op de avond zelf deden ze het maar mooi voor een volle zaal. Zelfs die jongens van zestien. Er ontstond zo’n leuke sfeer. De ouders gingen flink overbieden: een broodje bal van Dungelmann ging voor 110 euro weg! In totaal haalden we 8.000 euro op. We waren megatrots op onze leerlingen. Deze avond blijft ze de rest van hun leven bij.”
Het zien groeien van het zelfvertrouwen van de leerlingen vindt docent Gutjahr het mooiste aan haar vak. “Ik had een leerling die zichzelf in de klas noch een-op-een durfde uit te spreken. Na een aantal weken kwam ze uit zichzelf naar mij toe en hadden we een gesprek. Bovendien stak ze voor het eerst in de les haar hand op om iets te vragen. Dat zijn enorme stappen. Daar doe ik het voor!”